آلبرت بغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران، با انتقاد از سیاستهای حمایتی دولت در قالب پرداختهای نقدی و کالابرگ الکترونیکی، هشدار داد که تورم، ارزش این کمکها را مانند آب در آبکش از بین میبرد. در حالی که شائبههایی درباره توقف طرح کالابرگ به دلیل کسری بودجه و مشکلات سامانه رفاه ایرانیان مطرح است، وی تأکید کرد تنها راه موفقیت این طرح، توزیع کالای ثابت به جای پول نقد است.
طرح کالابرگ الکترونیکی که از بهار ۱۴۰۴ با هدف حمایت از اقشار کمدرآمد آغاز شد، با موانعی مانند تأخیر در پرداختها، محدودیتهای سامانه جامع رفاه ایرانیان و کسری بودجه دولت مواجه شده است. اظهارات اخیر وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره حذف سه دهک بالای درآمدی از دریافت یارانه کالابرگ، شایعات توقف این طرح را در شرایط پساجنگ تقویت کرده است.
بغزیان معتقد است پرداختهای نقدی دولت به دلیل تورم بالا، ارزش خود را به سرعت از دست میدهند. او تأکید کرد که تنها در صورت توزیع مقدار ثابتی از کالاهای اساسی مانند گوشت و حبوبات، میتوان از کاهش ارزش این حمایتها جلوگیری کرد. در غیر این صورت، افزایش مبالغ ریالی با تورم مداوم، اثر چندانی بر بهبود معیشت مردم نخواهد داشت.
به گفته این اقتصاددان، پرداختهای کالایی مشابه آنچه در اوایل انقلاب انجام میشد، با نظارت وزارت بازرگانی بر شبکه توزیع، میتواند دست واسطهها را کوتاه کرده و از کاهش ارزش سبد حمایتی جلوگیری کند. اما سیاستهای کنونی دولت به سمت توزیع نقدی متمایل است که با تورم بالا، کارایی لازم را ندارد.
بغزیان با اشاره به مشکلات دهکبندی و پایش معیشت خانوارها، اظهار کرد که سامانه جامع رفاه ایرانیان از دقت لازم برای شناسایی دقیق مشمولان برخوردار نیست. این امر باعث حذف یا اضافه شدن ناعادلانه برخی افراد از دریافت یارانهها شده و نیاز به توان کارشناسی قویتر در این حوزه را نشان میدهد.
وی کسری بودجه را بهانهای برای کاهش خدمات عمومی و حذف یارانهها دانست و هشدار داد که سیاستهایی مانند استقراض از بانک مرکزی یا صندوق توسعه ملی، تنها آینده کشور را به خطر میاندازد. بغزیان تأکید کرد که بدون مهار تورم و اصلاح نظام توزیع، هرگونه افزایش در مبالغ کالابرگ، بیاثر خواهد بود.
این اقتصاددان با اشاره به وضعیت «نه جنگ-نه صلح» و محدودیتهای ارزی ناشی از تحریمها، اظهار داشت که بدون گشایش ارزی و کنترل تورم، افزایش تولید و بهبود معیشت امکانپذیر نیست. وی افزود که مشکلات ناترازی انرژی و صندوقهای بازنشستگی نیز به منابع مالی نیاز دارد که تأمین آن در شرایط کنونی دشوار است.
دیدگاهتان را بنویسید